Survivalexpeditie 2014!

 

De charme van dit programma is dat je wél luxe materialen mee mag nemen zoals een shelter, slaapgerei, een brandertje met brandstof, etc, maar geen voedsel en drinken. Dat laatste halen we namelijk direct uit de natuur. Dit jaar gingen we voor de survivalexpeditie naar Schotland waar foerageren aan de kust centraal stond. En wat een programma was dit! Verreweg mijn mooiste activiteit van 2014. De omgeving was écht waanzinnig, er was veel en divers voedsel aanwezig en dit alles met een gezellige en gemotiveerde groep.
 

Van 1 t/m 8 oktober 2014 vond dit programma aan de westkust van Schotland plaats. Noodgedwongen moest ik een ander gebied betrekken omdat de locatie die ik voor ogen had bezaaid was met teken. Voor veiligheid en een comfortabel gevoel had ik daarom een schiereiland uitgezocht ten zuiden van de oorspronkelijke locatie waarbij we nauwelijks een teek zouden oplopen. Dat pakte zeer goed uit.

 

Ik heb in veel verschillende biotopen een bushcraft- en survivalweek beleefd, maar wat een plaatje is dit schiereiland zeg. Nadat het busje geparkeerd stond trokken we met acht personen het gebied in. Steile bergen links en rechts van ons gescheiden door een beekdal dat uitmond in een baai. En toen begon de klok te tikken. Niet het klokje op onze telefoon, horloge of iets dergelijks. Nee, ik heb het dan over de natuurlijk klok. Tijd is dan niet meer heel belangrijk. Daarentegen de loop van de getijden wel, want bij hoogwater is het uitermate geschikt om te vissen terwijl laagtij ons de mogelijkheid biedt om divers voedsel van de kustlijn te verzamelen.

 

Nog geen 10 minuten nadat we te voet waren zagen we al iets merkwaardigs door het water gaan. In eerste instantie dacht ik aan een otter, maar toen we het beter konden zien, bleek dit een zeehond te zijn. Een goed begin dus. Niet alleen omdat we wild hadden gezien, maar ook omdat dit een indicatie is voor de aanwezigheid van vis.

 

Onze eerste bivak lag aan dezelfde baai. Beschut achter een rots konden we onze tentjes opzetten. Ditmaal adviseerde ik geen tarpen in combinatie met een bivakzak of hangmat te gebruiken aangezien we veelal op plekken zouden staan waar weinig tot geen bomen zouden staan. Nog voordat ik uitleg had gegeven was de groep al bezig voedsel te verzamelen. Af en toe vroeg men mij wat wel en niet eetbaar was. Deze avond stond zeevruchten, zeewier en wat kleine visjes op het menu. Genoeg om de maag te vullen. Bijtijds lagen we op bed zodat we de volgende dag de vruchten van....de kust konden verzamelen. Een goede nachtrust zat er echter niet in, want het begon flink te waaien wat ook zeer zware windstoten met zich meebracht. Maar goed; it's all in the game!

 

De volgende morgen bestond het ontbijt uit zeevruchten en voor de liefhebber zeewier. Tevens was er iemand die op eigen initiatief het aftreksel van zeewier had bewaard om te drinken. Het smaakte enigszins bitter, maar het was zeker niet verkeerd om te drinken. Je moet immers tijdens een survival niet kieskeurig zijn. Alles wat voedingswaarde bevat helpt je energielevel op peil te houden. Daarom ontkom je er niet aan om concessies doen. In dit geval toegeven dat je niet altijd lekker kunt eten.

 

Deze dag bleek een zeer productieve dag te worden. Bij vloed was het tijd om te vissen en dit leverde slechts een middelgrote vis op. Natuurlijk was dit een karige oogst, maar we hadden nog een hele dag voor ons. We trokken met open ogen verder het gebied in om nauwlettend het terrein af te speuren. Begin oktober kan je hier namelijk nog aardig wat paddenstoelen vinden. En ja hoor....paddenstoelen vinden ging ons steeds makkelijker af. Na vele oneetbare, giftige of bedorven exemplaren gevonden te hebben kwam de enige dame van het gezelschap naar mij toe met de boodschap volledig gele paddenstoelen gezien te hebben. Hiervan kreeg ik een lach op mijn gezicht, want ik moest meteen aan cantharellen denken. Er zijn namelijk niet zoveel volledig gele soorten. Eenmaal bevestigd dat deze voortreffelijk te eten zijn verzamelde de enige vrouw van de cursistengroep dit maaltje in een net. De heren stonden van bovenaf toe te kijken. Werd hier de natuurlijk selectie voortgezet? Verder vonden we deze dag wat bosvruchten, diverse eetbare planten en bij onze volgende bivakplaats vele zeevruchten waaronder een mosselbank waardoor we ons buikje vol konden eten. De zonsondergang was echt een plaatje (zie één van de foto's hieronder) en eenmaal donker geworden, was het tijd om de fuiken uit te gooien die ik had meegenomen. Wat visresten moesten krabben en diverse bodemvissen aantrekken en ons een heerlijk bezorgen.

 

Na geweldig wakker worden met uitzicht vanuit de baai op de oceaan was ik stik nieuwsgierig wat we hadden gevangen. Vol verwachting werden de fuiken ingehaald en de vangst was erg welkom. Vele krabben waaronder een paar grote Noordzeekrabben en één vis. Ook hadden we nog een flinke zak met mossels en zo hadden we een echt paleo ontbijt. Daarna nog een aantal vissen gevangen voor de lunch. Dat was hard nodig, want er stond een flinke tocht op het programma. We moesten een berg over lopen op weg naar een zoetwatermeer. Als de omstandigheden daar goed waren dan zouden we daar overnachten. Eenmaal daar aangekomen na een prachtige, maar zware wandeling, was het hoogtijd voor een pauze. Paar personen zorgden voor het eten en een aantal gingen vissen. Na een poosje gevist te hebben en erachter zijn gekomen dat er geen voedsel in de buurt te vinden was hadden we gezamenlijk besloten om toch nog een eind door te lopen zodat we aan de oceaan zouden uitkomen. Dit zou ons veel energie kosten, maar wel weer voedsel brengen. Onderweg hadden we nog uitzicht op een vele edelherten in de bronst. Een mannetje verdedigde zijn harem tegen concurrerende bokken. Prachtig om te zien. We hadden het burlen alle eerdere nachten al gehoord, maar dit schouwspel maakte het wel compleet. Op de bivaklocatie aangekomen hebben we nog geprobeerd om in het donker nog iets eetbaars te vinden, maar dit bleek toch te lastig. Dan maar een keer zonder eten naar bed.

 

 

De volgende morgen stond ik samen met een ander vroeg op om te gaan vissen. Even kijken of we voor een feestmaaltje konden zorgen. Dit leverde twee vissen op en dat is niet veel als je dit met acht personen moet delen. Maar op de bivak teruggekomen hadden onze reisgenoten niet stil gezeten. Zoals op de eerste dag al bleek iedereen over een gezond portie daadkracht te beschikken. Er was al een vuurtje gestookt, diverse planten voor thee en als groente geplukt, vitaminerijke duindoornbessen verzameld en vele mosselen die inmiddels al aan de kook stonden.

 

Iedereen had een goed gevulde maag voordat we vertrokken voor een ogenschijnlijk onbeduidende tocht. We gingen nu op weg naar een plek waar we twee nachten zouden verblijven. Dit deden we om een volle dag rust te hebben zodat we lekker in en rond ons kamp konden vertoeven. Ontspannen zonder al te grote verplichtingen. Vissen wanneer het ons uitkwam. Barbecuen op het strand met uitzicht op de oceaan en omliggende bergen. Maar goed....eerst daar nog aankomen. Uiteindelijk kon een ieder goed merken dat we inmiddels al vier dagen op stap waren. De dag hiervoor was een dag dat we voor het eerst fysiek en mentaal op de proef waren gesteld, maar deze dag kwam de man met de hamer langs. En die deelde een aantal flinke mokerslagen uit. Het merendeels van deze route was op makkelijk en vlak terrein. Pas het laatste stukje vroeg ik misschien iets teveel van de groep. Of ook niet....?

 

Langs de kustlijn lopen ging niet meer. Het was hoogtij. Het was simpelweg onverantwoord om door te lopen. Met volle bepakking op onze rug waren sommige rotsen net iets te steil om langs het water te lopen. Er zat niet anders op dan over deze rotsen cq heuvels te gaan. Een ieder liep al op zijn tandvlees en reserves en dan komt ineens dit onverwachte moment van krachtsinspanning, concentratievermogen en evenwicht aan de orde. Deze momenten vind ik zó passen bij een onderneming als deze. De deelnemers voorbij hun grens laten gaan. Dit is het moment dat ik niet altijd geliefd ben, maar ik weet dat iedereen voorbij die grens kan gaan. Dat weet ik aan de hand van ervaring en de overlevingsverhalen die er zijn waarbij mensen écht tot het uiterste moeten gaan. Dit momentje valt daarbij in het niets, maar toch is de beleving van afzien aanwezig. Deze heuvels waren overig zo steil dat je elkaar soms naar boven moest duwen of trekken om omhoog te komen. We moesten en zouden aan de andere kant van dit rotsmassief komen. Het bood een veel betere plek dan waar we reeds waren. Vissen zou daar makkelijker gaan, zeevruchten verwachtte ik ook meer aan te treffen en het uitzicht zou vele malen mooier zijn.

 

 

 

 

Toen we op de top van dit massief stonden hadden we vrij uitzicht op onze omgeving en ook op de strandjes dat we als eindpunt hadden gepland. De afdaling verliep een stuk gemakkelijker, maar je moest toch uitkijken waar je je voeten plaatste. Zeker in het veengebied waar greppels je natte sokken kunnen opleveren....of nog erger. Prachtig was ons privé strand. Geen mens die hier komt, maar helaas wel menselijk afval. Met het drijfhout hadden we niet zo heel veel problemen, want dat konden we goed gebruiken voor het kampvuur. De taken werden weer, zonder het te bespreken, goed verdeeld. De één zorgde voor het hout, een ander ging dit hakken en zagen, weer een ander zette een tent op en uiteraard bekommerden een paar zich om het vissen.

 

Duisternis begon ons te omringen. Hoewel er nog aardig wat mosselen mee waren genomen vanuit onze vorige bivak keek één persoon er heel graag naar uit om iets anders te eten. Hij was deze, in mijn ogen, lekkere zeevrucht meer dan zat. Vis wilde hij hebben, maar het zag ernaar uit dat deze avond geen vis geserveerd zou worden. Het begon steeds donkerder te worden en iedereen, op één persoon na, was gestopt met vissen. Paar kleine visjes was de vangst en zou maar voor één hap per persoon zorgen. Maar waar is nu die ene persoon? Hij is best lang weg. Langzaamaan werden we ongerust. Plots verscheen hij uit het niets met....vis! Volgens mij waren het er een stuk of negen. Fantastisch! Toch nog een behoorlijke maaltijd voor het slapen gaan. Na het diner nog even de moed bij elkaar gepakt om onze visfuiken een plekje in de oceaan te geven.

 

De nacht was minder rooskleurig dan was voorgesteld. Precies zoals we de eerste nacht beleefde gold ook voor deze nacht. Er was wind....harde wind. Stormachtig kon je het wel noemen. Maar niet alleen dat. Ook regen....veel regen. Gelukkig hadden we wat beschutting van omliggende rotsen. Waarom ben ik nou mijn oordoppen vergeten? De lawaai in een tent kan in deze omstandgheden behoorlijk oplopen. Ik dacht dat ik ze bij me had. Dan maar wat watten uit mijn EHBO-kitje. Ja, dat is beter. Zo val ik wel in slaap.

 

Toch werd ik enigszins gebroken wakker. Het regende nog steeds. Ach ja, met goede regenkleding valt het best mee. Eruit dus en kijken wat ik kan doen. Sommige kon ik goedemorgen zeggen terwijl anderen nog sliepen. Vandaag hadden we geen tijdstip afgesproken om gezamenlijk op te staan. Dit wordt de hersteldag....mits er natuurlijk voedsel wordt gevonden en/of gevangen. Het was laagwater waardoor ik meteen op zoek ging naar mosselen. Dat hadden we de avond hiervoor nog niet gedaan. Ongelooflijk wat veel weer! Hele rotspartijen vol met grote mosselen. Gelijk maar wat mossels verzamelen, want in mijn miljoensterrenhotel wil ik wel een beetje voor mijn gasten zorgen. Terug mijn tent in, branderje aan en koken maar. Daarna was het tijd om wat muntthee te maken. Eerder vonden we een flink bos munt en uiteraard konden we dit niet laten staan. En het bleef maar regenen. Soms wat minder waardoor het ineens wat drukker werd bij de tenten en als het weer met bakken uit de lucht kwam snel de tent in. Toch wel lekker als het kan, maar ik had deze dag toch anders voorgesteld. Tegen het einde van de ochtend was ik het zat, pakte mijn vishengel en zocht de mooiste plekjes aan de waterkant om met het opkomende water mijn geliefde zalm te vangen. Helaas was dit niet gelukt, maar toch had ik met ongeveer tien vissen een leuk aandeel voor onze laatste barbecue van deze survivalexpeditie.

 

 

Toch was ons een mooie afsluiting in deze wildernis gegund. Halverwege de middag begon het op te klaren. Het zonnetje kwam zelfs door waardoor we onze voorbereidingen nog heerlijk comfortabel konden uitvoeren. Genoeg vis en zeevruchten voor iedereen. Voor mij een werkelijk goede afsluiter van deze week die alles in zich had. Terwijl iedereen in zijn slaapzak lag heb ik nog even afscheid genomen van dit gebied door twee uurtjes onder de volle maan op een rots langs het water te zitten. Schitterend hoe deze nacht hier was. Ik maak vaak mooie programma's mee, maar dit was er één om in te lijsten.

 

De volgende dag vroeg uit de veren, meteen de spullen inpakken op deze droge morgen en het gebied verlaten. Net nadat we ons kamp hadden verlaten leek het wel alsof een paar edelherten gedag kwamen zeggen. Statig stonden ze bovenop een heuvel onverschrokken naar ons te kijken. Prachtig! Dat kon er ook nog wel bij ;-) Nog even een pittig stukje lopen, maar al snel liepen we op het pad dat ons naar de pier zou leiden. Vanaf daar vertrokken we met een bootje naar een vissersdorpje aan de andere kant van de waterweg.

 

Nog één nachtje, maar dan in een hostel, en de reis zit erop. Maar eerst de geslaagde week in stijl afsluiten door uit te gaan eten en de week, onder het genot van een drankje, te evalueren en af te sluiten. In een echte Schotse Pub nagenieten met een lokale band die wij soms assisteerden en met een lach trokken we de dekens om ons heen voor de laatste nacht. Heren en dame; ik heb geweldig met jullie genoten tijdens deze reis en zal er met veel plezier op terugkijken!

 

Ook voor volgend jaar staat deze reis op onze agenda. Meer informatie zoals kosten, data en reisinformatie vindt u via deze link die naar de survivalexpeditie van 2015 leidt. Meer foto's van dit avontuur zijn te zien op onze Facebookpagina.