Cursus kaart en kompas.

Je gaat een natuurgebied in en schaft hiervoor een wandelkaart aan waarop de bestaande routes staan weergegeven. Dan rijst de vraag: kan je hierop goed oriënteren en navigeren? Het antwoord is heel duidelijk; nee. Daarvoor heb je namelijk een topografische kaart nodig, ook wel stafkaart of militaire kaart genoemd. Zo'n kaart geeft door middel van vele symbolen de werkelijkheid gedetailleerd weer. Gebruik daarbij een kompas, weet hoe dit tezamen te gebruiken en dan pas begin je verstandig aan je tocht. 

Met regelmaat kom ik mensen tegen die tijdens een dagwandeling in Nederland de weg zijn kwijtgeraakt. Als ik vervolgens kijk met welke kaart zij lopen dan begrijp ik dat wel. De kaarten zijn niet op schaal en geven vaak alleen de paden en wegen weer met een groen arceert deel wat bos betekent. Voor mij is het onbegrijpelijk dat mensen zulke kaarten durven te vertrouwen en daarmee een hele dag mee gaan lopen. Natuurlijk hoef je in Nederland niet bang te zijn dat je hopeloos verdwaald raakt, maar het kan wel voor groot ongemak zorgen als je niet op tijd uit een natuurgebied komt. Het gebruik van een topografische kaart zou een veel wijzere beslissing zijn geweest. Zeker als je in onherbergzaam terrein een tocht onderneemt. Een goede reisboekenwinkel of outdoorzaak verkopen topografische kaarten.

Daarnaast vertrouwen ook veel mensen op een GPS. Echt een super uitvinding, maar wees wel bewust dat dit apparaat stuk kan gaan of zelfs storingen kan geven. Misschien zijn de batterijen leeg en heb je geen reserve bij je. Wat dan? Een GPS kan niet meer werken door een zonnestorm of een uitbraak van een oorlog. Je hebt dan écht een probleem als je dan 'in the middle of nowhere' bent. Ook kan het zijn dat op bepaalde plekken GPS ontvangst wegvalt. Denk hierbij aan een dik bladerdek waaronder je loopt of in een diepe kloof waar bereik wegvalt. Dan nog iets: stel, je breekt je been. Wat te doen? Mocht je mobiel bereik hebben dan kan je telefonisch om hulp vragen door coördinaten vanaf je GPS mondeling of per sms door te geven. Maar weet je welke coördinaten je moet lezen? En komt dit coördinatenstelsel over met het systeem dat het specifieke land gebruikt? Er bestaan namelijk vele coördinatenstelsels op je GPS.

Begrijpt mij niet verkeerd. Beter één kaart dan geen kaart op zak en liever wél dan geen GPS, maar voor een goede aanpak kies je natuurlijk voor de beste optie, namelijk een stafkaart met kompas en daarnaast eventueel een GPS als aanvulling. Vervolgens ben je er nog niet, want naast het materiaal dien je ook nog kennis te hebben over het gebruik.

Tijdens onze jaarlijkse kaart en kompas cursus gaf ik inzicht in alle facetten van de topografische kaart, het kompas, belangrijke informatie over de GPS en daarnaast de belangrijkste technieken voor oriëntatie en navigatie. Met deze informatie zijn de cursisten nu in staat bewust en zelfverzekerd met deze instrumenten op pad te gaan zonder verdwaald te hoeven raken. Zie deze link voor meer informatie over de behandelde onderwerpen tijdens deze dag.